Obesitas wordt gedefinieerd als overmatige vetophoping die een gezondheidsrisico met zich meebrengt en obesitas bij huisdieren wordt nu officieel erkend als een ziekte door veel dierengezondheidsorganisaties. Een onderzoek onder veterinaire professionals bevestigde dat 51% van de honden en 44% van de katten te zwaar of zwaarlijvig is, wat erop wijst dat obesitas een groeiend probleem is (PFMA, 2018). In hetzelfde onderzoek zei 100% van de dierenartsen zich zorgen te maken over de toename van obesitas, maar onderzoek onder 8000 huishoudens bevestigde dat 67% van de eigenaren van gezelschapsdieren toegeeft dat ze zich geen zorgen maken over het gewicht van hun huisdier (PFMA, 2018, PFMA, 2019) . Dit suggereert dat de meerderheid van de eigenaren van gezelschapsdieren zich niet bewust zijn van de gezondheidsrisico's die gepaard gaan met obesitas of niet kunnen vaststellen of hun huisdier te zwaar is.
De risico's die gepaard gaan met obesitas bij katten en honden omvatten aandoeningen van het bewegingsapparaat zoals artritis, hartaandoeningen, luchtwegaandoeningen, diabetes mellitus en een kortere levensverwachting (Bland et al, 2009; Salt et al, 2019). Naast verhoogde gezondheidsrisico's suggereert onderzoek dat er een duidelijk verband bestaat tussen het ideale gewicht van een dier en hun kwaliteit van leven (German et al., 2012). Het behouden van een gezond gewicht kan ervoor zorgen dat het huisdier mobiel blijft, fysiek in staat is om hun omgeving te verkennen en vrij te zijn van ongemak.
Waarom heeft mijn huisdier overgewicht?
Obesitas is vaak het gevolg van een verhoogde energie-inname en een lager energieverbruik, maar het kan ook een gevolg zijn van de stofwisseling van het dier (German, 2006; Bland et al., 2010). Andere factoren die van invloed kunnen zijn op het gewicht zijn:
• Ras en genetica
• Fysieke activiteit
• Onzijdige status
• Seks
• Leeftijd
• Ziekte/medische aandoeningen
• Omgevingsfactoren
Een onderzoek door Coe en collega's (2019) wees uit dat wanneer hondenbezitters werd gevraagd om hun huisdieren te meten, onnauwkeurige metingen varieerden van 47% onderschatting tot 152% overschatting. Onderschatting kan leiden tot gewichtsverlies en in sommige gevallen een tekort aan voedingsstoffen, terwijl overschatting kan leiden tot gewichtstoename. De studie concludeerde dat het gebruik van elektronische weegschalen om voedsel te meten het meest nauwkeurige apparaat was.
Gewichtsverlies: wat moet ik mijn huisdier voeren?
Therapeutische behandelingen voor obesitas omvatten dieetmanagement en verhoogde fysieke activiteit. Diëten met veel eiwitten en vezels zijn succesvol gebleken in het verhogen van de tevredenheid en volheid (Heuberger & Wakshlag, 2011). Diëten aangevuld met L-Carnitine hebben ook aangetoond dat het helpt bij het afvallen en het verliezen van vet bij honden en katten met overgewicht (Sunvold et al, 1998; Center, 1998). Volledige diervoederdiëten kunnen specifiek worden samengesteld om gewichtsverlies te bereiken, die doorgaans een verminderde metaboliseerbare energie (kcal) en een lager vetgehalte hebben in vergelijking met standaarddiëten. Dit soort diëten wordt meestal op de markt gebracht als "Light" feeds.
De metaboliseerbare energie-inhoud van droog voer voor huisdieren wordt berekend met behulp van een gestandaardiseerde berekening, de vierstaps voorspellende vergelijking van de National Research Council (NRC) genoemd (NRC, 2006). Voor huisdieren die vatbaar zijn voor gewichtstoename wordt aanbevolen om ≤ 90 kcal ME/kg0.75 bij honden en minimaal 52 kcal ME/kg0.67 bij katten te voeren (FEDIAF, 2020). Bij het voeren van een specifiek dieet voor gewichtsverlies zullen de voedingsrichtlijnen voor het product de benodigde vermindering van de benodigde calorie-inname weerspiegelen. Afhankelijk van het individuele huisdier kunnen er nog steeds aanpassingen aan de voerhoeveelheden nodig zijn tijdens het programma voor gewichtsverlies. Voedingsgidsen houden geen rekening met extra calorieën die in andere vormen worden geconsumeerd, zoals traktaties, kauwsnacks, tafelresten, enz. Aanvullende voedingen, zoals traktaties, moeten worden beperkt als het huisdier op dieet is of de extra calorieën moeten worden meegerekend om het voedingsregime.
Oefening
Een factor die bijdraagt aan gewichtstoename bij huisdieren is het gebrek aan lichaamsbeweging. Bewegen kan in veel verschillende vormen, zoals wandelen, spelen of trainen. Hoewel er meer onderzoek nodig is, hebben puzzelvoeders of strooivoeders aangetoond dat ze verrijking en stimulatie bieden en de voedertijden verlengen (Dantas et al., 2016). Een aangepast trainingsregime, naast de juiste calorie-inname, kan helpen bij het afvallen en vervolgens op gewichtsbehoud.
Gewicht onderhoud
Zodra het huisdier zijn optimale gewicht heeft bereikt, is het belangrijk om dit te behouden, wat een uitdaging kan zijn. Voor gewichtsbehoud bij honden kan de aanbevolen dagelijkse inname stijgen tot 110 kcal ME/kg0.75, ervan uitgaande dat de hond deelneemt aan matige activiteiten (1-3 uur/dag). Voor gewichtsbehoud bij katten kan de dagelijkse aanbevolen inname toenemen tot 75 kcal ME/kg0.67 voor gecastreerde of binnenkatten of 100 kcal ME/kg0.67 voor actieve katten (FEDAIF, 2020). De dagelijkse inname kan worden aangepast aan de conditie en levensstijl van het individuele huisdier om het optimale gewicht te behouden.
Referenties
Bjornvad, CR, Nielsen, DH, Armstrong, PJ, McEvoy, F., Hoelmkjaer, KM, Jensen, KS, Pedersen, GF en Kristensen, AT (2011). Evaluatie van een negen-punts scoresysteem voor lichaamsconditie bij fysiek inactieve huiskatten. American Journal of Veterinary Research, 72 (4), pp.433-437.
Bland, IM, Guthrie-Jones, A., Taylor, RD en Hill, J. (2009). Obesitas bij honden: houding en gedrag van de eigenaar. Preventieve diergeneeskunde, 92 (4), pp.333-340.
Bland, IM, Guthrie-Jones, A., Taylor, RD en Hill, J. (2010). Obesitas bij honden: meningen van dierenartsen en eigenaren over oorzaak en beheer. Preventieve diergeneeskunde, 94 (3-4), pp.310-315.
Centrum, SA. (1998). Veilig afvallen bij katten. In: Reinhart GA, Carey DP, eds. Recente ontwikkelingen in honden- en kattenvoeding Volume II: 1998 Iams Nutrition Symposium Proceedings. Wilmington, Ohio: Orange Frazer Press, 165-181.
Chun, JL, Bang, HT, Ji, SY, Jeong, JY, Kim, M., Kim, B., Lee, SD, Lee, YK, Reddy, KE en Kim, KH (2019). Een eenvoudige methode om de lichaamsconditiescore te evalueren om het optimale lichaamsgewicht bij honden te behouden. Journal of Animal Science and Technology, 61 (6), pp.366-370.
Coe, JB, Rankovic, A., Edwards, TR en Parr, JM (2019). Nauwkeurigheid van de hondeneigenaar om verschillende volumes droog hondenvoer te meten met behulp van drie verschillende meetinstrumenten. Veterinair record, 185 (19), pp.599-599.
Dantas, LM, Delgado, MM, Johnson, I. en Buffington, CT (2016). Voedselpuzzels voor katten. Journal of Feline Medicine and Surgery, 18 (9), pp. 723-732.
FEDIAF (2020). Voedingsrichtlijnen voor compleet en aanvullend diervoeder voor katten en honden. [online] Beschikbaar op: https://fediaf.org/images/FEDIAF_Nutritional_Guidelines_2020_20200917.pdf.
Duits, AJ (2006). Het groeiende probleem van obesitas bij honden en katten. The Journal of Nutrition, 136(7), pp.1940S-1946S.
Duits, AJ, Holden, SL, Moxham, GL, Holmes, KL, Hackett, RM en Rawlings, JM (2006). Een eenvoudig, betrouwbaar hulpmiddel voor eigenaren om de lichaamsconditie van hun hond of kat te beoordelen. The Journal of Nutrition, 136(7), pp.2031S – 2033S.
German, AJ, Holden, SL, Wiseman-Orr, ML, Reid, J., Nolan, AM, Biourge, V., & Scott, EM (2012). De kwaliteit van leven is verminderd bij zwaarlijvige honden, maar verbetert na succesvol gewichtsverlies. The Veterinary Journal, 192 (3), pp. 428-434.
Heuberger, R. en Wakshlag, J. (2011). De relatie tussen voedingspatronen en obesitas bij honden. Journal of Animal Physiology and Animal Nutrition, 95 (1), pp.98-105.
Nationale Onderzoeksraad (2006). Voedingsbehoefte van honden en katten. Washington: The National Academies Press.
PFMA (2018). Nieuw rapport onthult een toename van obesitas bij huisdieren en een verhoogde bezorgdheid van de dierenarts. [online] Beschikbaar op: https://www.pfma.org.uk/news/new-report-reveals-rise-in-pet-obesity-and-heightened-veterinary-concern
PFMA (2019). PFMA Obesity Report 2019. [online] Beschikbaar op: https://www.pfma.org.uk/_assets/docs/White%20Papers/PFMA-Obesity-Report-2019.pdf
Salt, C., Morris, PJ, Wilson, D., Lund, EM en German, AJ (2019) Associatie tussen levensduur en lichaamsconditie bij gecastreerde honden van klanten. Journal of Veterinary Internal Medicine, 33, pp.89-99.
Sunvold GD, Tetrick MA, Davenport GM, Bouchard GF. (1998) Suppletie met carnitine bevordert gewichtsverlies en verminderde adipositas bij de hond. Proceedings van de XXIII World Small Animal Veterinary Association. p.746.
